Centralny Rejestr Beneficjentów Rzeczywistych – ustawowy obowiązek zgłoszenia danych

Centralny Rejestr Beneficjentów Rzeczywistych (dalej: CRBR) to rejestr, który prowadzony jest w systemie teleinformatycznym, służąc gromadzeniu i przetwarzaniu informacji dotyczących beneficjentów rzeczywistych podmiotów, które wymienia ustawa z dnia 1 marca 2018 r. o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu. CRBR jest jawny, mając charakter publiczny.

Jakie jest znaczenie powołania tego rodzaju rejestru? Otóż najważniejszym zadaniem rejestru jest zapobieganie i zwalczanie praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu – zwłaszcza w zakresie uniemożliwienia przestępcom ukrywania swej tożsamości, przy jednoczesnym zapewnieniu kontroli informacji, co z kolei owocuje wzrostem zaufania do rynku finansowego oraz uczestników obrotu gospodarczego.

Obowiązek zgłoszenia danych do CRBR spoczywa tylko i wyłącznie na osobie, która uprawniona jest do reprezentacji spółki. Zgłoszenie danych odbywa się bezpłatnie, w formie elektronicznej za pośrednictwem strony internetowej crbr.podatki.gov.pl (z wykorzystaniem wzoru dokumentu elektronicznego, który udostępniony jest w Centralnym Repozytorium Wzorów Dokumentów Elektronicznych pod numerem: 2023/03/07/12257).

Obwiązek zgłoszenia danych do CRBR musi być zrealizowany w ustawowych terminach przewidzianych dla spółek, które to terminy są uzależnione od daty wpisu spółki do KRS. W przypadku spółek wpisanych do KRS przed dniem 13.10.2019 r. obowiązek zgłoszenia danych upłynął w dniu 13.07.2020 r. Natomiast spółki wpisane do KRS po dniu 13.10.2019 r. informacje do CRBR powinny być zgłoszone nie później niż w terminie 7 dni od dnia wpisu spółki do KRS (lub od zmiany danych). Z kolei spółki, które wpisano do KRS po 10.11.2022 r. powinny zgłosić dane do CRBR w terminie 14 dni od dnia wpisu do KRS (lub od zmiany danych).

Kto podlega obowiązkowi zgłoszenia danych do CRBR? Rejestr gromadzi dane dotyczące beneficjentów rzeczywistych: spółek jawnych, spółek komandytowych, spółek komandytowo-akcyjnych, spółek z ograniczoną odpowiedzialnością, prostych spółek akcyjnych, spółek akcyjnych, z wyjątkiem spółek publicznych w rozumieniu ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych, spółek partnerskich, europejskich zgrupowań interesów gospodarczych, spółek europejskich, spółdzielni, spółdzielni europejskich, stowarzyszeń podlegających wpisowi do Krajowego Rejestru Sądowego, fundacji. trustów (w rozumieniu ustawy AML), których powiernicy lub osoby zajmujące stanowiska równoważne: mają miejsce zamieszkania lub siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub nawiązują stosunki gospodarcze lub nabywają nieruchomość na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w imieniu lub na rzecz trustu.

Dane, które należy zgłosić do CRBR obejmują:

• dane identyfikacyjne podmiotów:

  • nazwę (firmę) lub w przypadku trustu inne dane pozwalające zidentyfikować trust,

  • formę organizacyjną,

  • siedzibę lub w przypadku trustu miejsce zamieszkania lub siedzibę powiernika trustu lub osoby zajmującej stanowisko równoważne,

  • numer w Krajowym Rejestrze Sądowym lub w przypadku trustu nazwę właściwego rejestru wraz z numerem, o ile został wpisany do rejestru,

  • NIP, o ile został nadany;

• dane identyfikacyjne beneficjenta rzeczywistego podmiotów:

  • imię i nazwisko,

  • każde posiadane obywatelstwo (w przypadku posiadania kilku obywatelstw, a zgłoszonego tylko jednego obywatelstwa przed 31 października 2021 r., należało dokonać uzupełnienia o kolejne posiadane obywatelstwa do 30 kwietnia 2022 r. - zgodnie z art. 17 o zmianie ustawy pppft Dz.U. z 2021, poz. 815),

  • państwo zamieszkania,

  • PESEL albo data urodzenia – w przypadku osób, które nie posiadają PESEL,

• dane identyfikacyjne beneficjenta rzeczywistego trustu:

  • imię i nazwisko,

  • każde posiadane obywatelstwo,

  • państwo zamieszkania,

  • PESEL albo data urodzenia – w przypadku osób, które nie posiadają PESEL,

  • w przypadku, o którym mowa w art. 2 ust. 2 pkt 1 lit. b tiret czwarte, informacje o grupie osób, w których głównym interesie powstał lub działa trust.

• informacje o udziałach lub uprawnieniach beneficjenta:

• charakter uprawnień przysługujących beneficjentowi,

• rodzaj uprawnień,

• jednostka miary,

• wartość,

• opis uprzywilejowania,

• pośrednie uprawnienia właścicielskie,

• inne uprawnienia,

• pośrednie uprawnienia właścicielskie,

• inne uprawnienia i ich opis,

• dane zgłaszających:

• dane identyfikacyjne zgłaszającego: PESEL, data urodzenia, pierwsze imię, imię drugie i kolejne, nazwisko, kraj obywatelstwa, kraj zamieszkania,

• informacja o funkcji zgłaszającego: funkcja zgłaszającego, inne informacje,

• klauzula odpowiedzialności (o świadomości odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia).

Istotne jest podkreślenie, iż za niedopełnienie obowiązku zgłoszenia danych do CRBR lub aktualizacji danych, grożą surowe kary. Kontrolę w tym zakresie przeprowadza Krajowa Administracja Skarbowa. Kara za brak zgłoszenia, zgłoszenie danych niezgodnych ze stanem rzeczywistym, dokonanie zgłoszenia po terminie, lecz również w przypadku niedopełnienia obowiązku zgłoszenia zaktualizowanych danych do rejestru może wynieść nawet do 1.000.000 zł. Podczas wymierzania kary bierze się pod uwagę rodzaj naruszenia, oraz takie okoliczności, jak niezgłoszenie danych lub tylko opóźnienie w ich zgłoszeniu, intencje zgłaszającego itp.

Reasumując, biorąc pod uwagę znaczne sformalizowanie czynności zgłoszenia danych do CRBR, konieczność przestrzegania terminów w tym zakresie, wypełnienia formularza, wreszcie surowe kary grożące za brak zgłoszenia danych lub ich aktualizacji, należy podkreślić znaczenie profesjonalnej pomocy prawnej w tym zakresie. Nasza Kancelaria świadczy usługi również w zakresie kompleksowej pomocy prawnej w zgłaszaniu podmiotów do CRBR, dlatego warto z niej skorzystać.