Porozumienia procesowe jako sposób na korzystne dla podejrzanego zakończenie postępowania karnego

Porozumienia procesowe jako sposób na korzystne dla podejrzanego zakończenie postępowania karnego

Daniel GatnerAdwokat

Pod pojęciem „porozumień procesowych” lub inaczej „konsensualnych trybów zakończenia postępowania karnego” należy rozumieć instytucje zmierzające do ograniczenia postępowania dowodowego, takie jak m.in. wniosek o skazanie bez rozprawy (art. 335 k.p.k.) czy dobrowolne poddanie się karze (art. 387 k.p.k.)1. Instytucje te zdecydowano się wprowadzić do procedury karnej z uwagi na możliwość odformalizowania oraz skrócenia procesu karnego w sytuacjach, gdy spełnione są ustawowe przesłanki uzasadniające skorzystanie z ww. „ugodowych” form zakończenia postępowania karnego. Przeprowadzenie w ich ramach pertraktacji (negocjacji) z prokuratorem – najlepiej przy uczestnictwie obrońcy – pozwala podejrzanemu niejednokrotnie na uzyskanie większych korzyści wynikających z zawartego porozumienia niż te, które byłyby do uzyskania po przeprowadzeniu postępowania dowodowego w sprawie. Ustalenia co do wymiaru kary eliminują niepewność w tej kwestii – podejrzany wie bowiem już na tym pierwszym etapie postępowania karnego, jak zakończy się sprawa i jaka kara zostanie mu za dany czyn wymierzona, ponadto – z uwagi na współpracę z organami ścigania – może on liczyć na łagodniejszy wymiar kary oraz szybkie i sprawne zakończenie postępowania karnego. Oczywiście, zawarcie porozumień procesowych będzie możliwe po spełnieniu ustawowych przesłanek zastosowania ww. przepisów, a ponadto po dokładnym przeanalizowaniu korzyści, jakie podejrzany może uzyskać po zawarciu porozumienia procesowego, dlatego też zalecać należałoby skonsultowanie swojej sytuacji procesowej z obrońcą, który – po zapoznaniu się ze sprawą - weźmie udział w negocjacjach w przedmiocie porozumienia oraz dokładnie wyjaśni podejrzanemu warunki i zasady ewentualnej ugody.

Jeśli chodzi o pierwszą z wymienionych wyżej instytucji – czyli skazanie bez przeprowadzenia rozprawy, to regulujący je art. 335 § 1 k.p.k. stanowi, iż:

Jeżeli oskarżony przyznaje się do winy, a w świetle jego wyjaśnień okoliczności popełnienia przestępstwa i wina nie budzą wątpliwości, a postawa oskarżonego wskazuje, że cele postępowania zostaną osiągnięte, można zaniechać przeprowadzenia dalszych czynności (…). Prokurator, zamiast z aktem oskarżenia, występuje do sądu z wnioskiem o wydanie na posiedzeniu wyroku skazującego i orzeczenie uzgodnionych z oskarżonym kar lub innych środków przewidzianych za zarzucany mu występek, uwzględniających również prawnie chronione interesy pokrzywdzonego. Uzgodnienie może obejmować także wydanie określonego rozstrzygnięcia w przedmiocie poniesienia kosztów procesu.

Pomimo jednak możliwych do uzyskania korzyści na skutek negocjacji co do wymiaru kary, oskarżony powinien zdawać sobie sprawę z faktu, iż zacytowany przepis uniemożliwia mu wniesienie apelacji opartej na zarzutach błędnych ustaleń faktycznych czy rażącej niewspółmierności kary.

Kolejna z wyżej wspomnianych instytucji uregulowana została w art. 387 k.p.k. (dobrowolne poddanie się karze), który stanowi, iż:

Do chwili zakończenia pierwszego przesłuchania wszystkich oskarżonych na rozprawie głównej oskarżony, któremu zarzucono przestępstwo zagrożone karą nieprzekraczającą 15 lat pozbawienia wolności, może złożyć wniosek o wydanie wyroku skazującego i wymierzenie mu określonej kary lub środka karnego, orzeczenie przepadku lub środka kompensacyjnego bez przeprowadzania postępowania dowodowego. Wniosek może również dotyczyć wydania określonego rozstrzygnięcia w przedmiocie poniesienia kosztów procesu. Jeżeli oskarżony nie ma obrońcy z wyboru, sąd może, na jego wniosek, wyznaczyć mu obrońcę z urzędu.

Przesłanki zastosowania tej instytucji wyszczególnione zostały w § 2 cytowanego przepisu: Sąd może uwzględnić wniosek o wydanie wyroku skazującego, gdy okoliczności popełnienia przestępstwa i wina nie budzą wątpliwości, a cele postępowania zostaną osiągnięte mimo nieprzeprowadzenia rozprawy w całości; uwzględnienie wniosku jest możliwe jedynie wówczas, gdy nie sprzeciwia się temu prokurator, a także pokrzywdzony należycie powiadomiony o terminie rozprawy oraz pouczony o możliwości zgłoszenia przez oskarżonego takiego wniosku. Podobnie, jak w przypadku skazania bez przeprowadzenia rozprawy, również w tym przypadku oskarżony nie będzie mógł oprzeć ewentualnej apelacji na zarzucie błędu w ustaleniach faktycznych czy rażącej niewspółmierności kary.

Reasumując, należy wskazać, iż zawieranie porozumień procesowych może przynieść podejrzanemu spore korzyści – warto jednak, by przed podjęciem decyzji o porozumieniu dokładnie oszacował on koszty takiego rozwiązania – najlepiej najpierw konsultując swą sytuację procesową z obrońcą.

1 A.R. Światłowski, Koncepcja porozumień karnoprocesowych, „Państwo i Prawo” 1998, nr 2, s. 58.

Opublikowano

Pozostałe artykuły tego autora

Rechtsberatung durch Rechtsanwalt für deutschsprachige Mandanten
Rechtsberatung durch Rechtsanwalt für deutschsprachige Mandanten
In der Kanzlei von Rechtsanwalt Daniel Gatner wird professionelle Rechtsberatung auch in deutscher Sprache für deutsche Unternehmer sowie für Privatpersonen...
Opublikowano: 2024-09-03
Zgromadzenie wspólników w spółce z o.o. – najważniejszy organ w spółce
Zgromadzenie wspólników w spółce z o.o. – najważniejszy organ w spółce
Zgromadzenie wspólników w spółce z o.o. jest kluczowym organem decyzyjnym, który stanowi "najwyższą władzę" tej formy prawnej. To właśnie tutaj,...
Opublikowano: 2024-05-10
Sposoby założenia spółki z ograniczoną odpowiedzialnością - porównanie
Sposoby założenia spółki z ograniczoną odpowiedzialnością - porównanie
Artykuł porównuje dwa sposoby zakładania spółki z ograniczoną odpowiedzialnością: tradycyjny, z wykorzystaniem aktu notarialnego, oraz online,...
Opublikowano: 2024-04-24
Koszty założenia spółki z o.o. z udziałem profesjonalnego pełnomocnika.
Koszty założenia spółki z o.o. z udziałem profesjonalnego pełnomocnika.
Niniejszy wpis zawierać będzie wykaz orientacyjnych kosztów, które ponoszą Klienci, decydujący się na założenie spółki w ww. formie z pomocą...
Opublikowano: 2024-02-13
Rejestracja zmian danych spółki w KRS. W jaki sposób prawidłowo złożyć wniosek o zmianę danych?
Rejestracja zmian danych spółki w KRS. W jaki sposób prawidłowo złożyć wniosek o zmianę danych?
Spółki, które zarejestrowane zostały w Krajowym Rejestrze Sądowym są zobowiązane zgłaszać do tego rejestru zmiany danych. W jaki sposób prawidłowo...
Opublikowano: 2024-01-22
Co dla frankowiczów oznacza kolejny korzystny dla nich wyrok TSUE?
Co dla frankowiczów oznacza kolejny korzystny dla nich wyrok TSUE?
Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w dniu 14 grudnia 2023 roku wydał wyrok, w którym ustosunkował się do zapytania skierowanego przez Sąd...
Opublikowano: 2023-12-19
Sąd Najwyższy zwrócił się do TSUE z pytaniem o prawo zatrzymania wobec frankowiczów
Sąd Najwyższy zwrócił się do TSUE z pytaniem o prawo zatrzymania wobec frankowiczów
W nawiązaniu do poprzedniego wpisu, w którym omawiałem kontrowersyjny wyrok wydany przez Sąd Najwyższy w dniu 19 września 2023 roku dotyczący...
Opublikowano: 2023-11-04
Zaskakujący wyrok Sądu Najwyższego w sprawie frankowiczów
Zaskakujący wyrok Sądu Najwyższego w sprawie frankowiczów
W dniu 19 września 2023 roku Sąd Najwyższy w sprawie frankowej o sygn. II CSKP 1627/22 dotyczącej konsumenckiej umowy kredytowej...
Opublikowano: 2023-10-10
Frankowiczu, pamiętaj o zgłoszeniu swoich wierzytelności dotyczących Getin Bank syndykowi!
Frankowiczu, pamiętaj o zgłoszeniu swoich wierzytelności dotyczących Getin Bank syndykowi!
W związku z faktem, iż w dniu 20 lipca 2023 roku Sąd Rejonowy w Warszawie ogłosił upadłość Getin Noble Bank S.A., wierzyciele tego podmiotu,...
Opublikowano: 2023-08-07
Kompleksowa rejestracja spółki handlowej
Kompleksowa rejestracja spółki handlowej
Założenie własnej firmy w formie spółki handlowej jest związane z koniecznością dopełnienia licznych obowiązków. Dlatego też...
Opublikowano: 2023-05-15
Wznowienie postępowania podatkowego
Wznowienie postępowania podatkowego
Opublikowano: 2023-04-15
Czy można dochodzić sądownie od banku zwrotu rat spłaconego w całości kredytu frankowego?
Czy można dochodzić sądownie od banku zwrotu rat spłaconego w całości kredytu frankowego?
Pytanie zawarte w tytule niemniejszego wpisu bardzo często nurtuje klientów frankowych. Odpowiedź na nie jest jednoznaczna i nie pozostawia – w świetle...
Opublikowano: 2023-03-14
Dobrowolne poddanie się odpowiedzialności w świetle przepisów karnoskarbowych
Dobrowolne poddanie się odpowiedzialności w świetle przepisów karnoskarbowych
Instytucja dobrowolnego poddania się odpowiedzialności została uregulowana także na gruncie przepisów ustawy Kodeks karny skarbowy (Dz.U.2022.859)....
Opublikowano: 2023-02-14
Znamiona oszustwa podatkowego
Znamiona oszustwa podatkowego
Opublikowano: 2022-11-14
Frankowicze w świetle aktualnej sytuacji geopolitycznej
Frankowicze w świetle aktualnej sytuacji geopolitycznej
Ostatnie dane pokazują, iż aż około 98% spraw frankowych rozstrzyganych jest przez sądy na korzyść frankowiczów. Obserwuje się ponadto w ostatnich...
Opublikowano: 2022-04-25
Słów kilka o skutkach unieważnienia umowy kredytowej przez sąd
Słów kilka o skutkach unieważnienia umowy kredytowej przez sąd
Jak wiadomo, nieważna czynność prawna nie wywołuje zamierzonych...
Opublikowano: 2021-01-07
Frankowicze na czas sporu z bankiem, co raz częściej mogą liczyć na wstrzymanie spłaty rat kredytu.
Frankowicze na czas sporu z bankiem, co raz częściej mogą liczyć na wstrzymanie spłaty rat kredytu.
Frankowicze coraz częściej mogą liczyć na wstrzymanie spłaty rat kredytu...
Opublikowano: 2020-05-13
Kredyt we frankach – ile tak naprawdę można odzyskać?
Kredyt we frankach – ile tak naprawdę można odzyskać?
Ile można zyskać na wytoczeniu sprawy bankowi...
Opublikowano: 2019-10-22
Po co mi adwokat w sprawie karnej?
Po co mi adwokat w sprawie karnej?
Pomoc adwokata w sprawach karnych to jedna z jego...
Opublikowano: 2019-07-04
Zdrada małżonka niejedno ma imię
Zdrada małżonka niejedno ma imię
Od wieków najbardziej popularną przyczyną rozpadu...
Opublikowano: 2019-04-24
Pomoc frankowiczom - możliwe rozstrzygnięcia sądowe
Pomoc frankowiczom - możliwe rozstrzygnięcia sądowe
Uwzględnienie powództwa frankowicza...
Opublikowano: 2019-02-24
Kiedy otrzymam rozwód?
Kiedy otrzymam rozwód?
Częstym pytaniem Klientów Kancelarii w sprawach o rozwód...
Opublikowano: 2019-02-02
Odszkodowanie za opóźniony lot
Odszkodowanie za opóźniony lot
Zmora każdego kto gdziekolwiek leciał na wakacje czyli...
Opublikowano: 2019-01-08
Tymczasowe aresztowanie - kiedy jego zastosowanie jest uzasadnione?
Tymczasowe aresztowanie - kiedy jego zastosowanie jest uzasadnione?
Najsurowszym środkiem zapobiegawczym w polskiej procedurze...
Opublikowano: 2018-11-27
Obowiązki informacyjne e-przedsiębiorcy
Obowiązki informacyjne e-przedsiębiorcy
Obowiązki informacyjne e-przedsiębiorcy
Opublikowano: 2016-09-23
Co powinien zawierać regulamin serwisu lub sklepu internetowego?
Co powinien zawierać regulamin serwisu lub sklepu internetowego?
Co powinien zawierać regulamin serwisu lub sklepu...
Opublikowano: 2016-09-23
Giodo i ochrona danych osobowych - co przedsiębiorca powinien wiedzieć?
Giodo i ochrona danych osobowych - co przedsiębiorca powinien wiedzieć?
Giodo i ochrona danych osobowych - co przedsiębiorca...
Opublikowano: 2016-09-23
Wykorzystywanie zdjęć, tekstów, wzorców i programów a prawo autorskie
Wykorzystywanie zdjęć, tekstów, wzorców i programów a prawo autorskie
Wykorzystywanie zdjęć, tekstów, wzorców i programów a...
Opublikowano: 2016-09-23
Umowa dystrybucji w świetle Draft Common Frame of Reference (DCFR)
Umowa dystrybucji w świetle Draft Common Frame of Reference (DCFR)
Umowa dystrybucji w świetle Draft Common Frame of...
Opublikowano: 2016-09-23
Uwagi po roku obowiązywania zmiany sposobu wysyłania ofert drogą elektroniczną.
Uwagi po roku obowiązywania zmiany sposobu wysyłania ofert drogą elektroniczną.
Uwagi po roku obowiązywania zmiany sposobu wysyłania...
Opublikowano: 2016-09-23

Formularz kontaktowy

Wysyłając wiadomość z naszego formularza zgadzasz się by Gatner & Gatner Kancelaria Adwokacka. przetwarzała podane w formularzu kontaktowym dane osobowe, a w szczególności adres poczty elektronicznej w celu nawiązania lub ukształtowania stosunku prawnego w rozumieniu art. 18 ust 1 ustawy z dnia 18 lipca 2002 r. o świadczeniu usług drogą elektroniczną (Dz. U. z 2002 r. Nr 144 poz. 104). Przysługuje Pani/Panu prawo dostępu do treści danych oraz ich poprawiania.