Sąd Najwyższy zwrócił się do TSUE z pytaniem o prawo zatrzymania wobec frankowiczów

W nawiązaniu do poprzedniego wpisu, w którym omawiałem kontrowersyjny wyrok wydany przez Sąd Najwyższy w dniu 19 września 2023 roku dotyczący frankowiczów, zwrócić uwagę należy teraz na fakt, iż w dniu 6 października 2023 roku Sąd Najwyższy po raz pierwszy skierował do TSUE pytanie prejudycjalne w sprawie frankowiczów (w kwestii merytorycznej, bowiem raz już skierował on pytanie do TSUE, lecz dotyczyło ono składu sądu w sprawie frankowej). Tym razem pytanie to dotyczyło kwestii, czy bank może zastosować prawo zatrzymania wobec frankowicza oraz czy umowa kredytowa ma charakter wzajemny. Jest to istotna kwestia praktyczna dla frankowiczów.

Sprawa trafiła do Sądu Najwyższego na skutek złożonego przez Rzecznika Finansowego wniosku, w którym podkreślił on, iż w sądach powszechnych istnieją rozbieżności dotyczące kwestii, czy bank może powołać zarzut zatrzymania wobec kredytobiorcy oraz czy umowa kredytowa ma charakter wzajemny. Sąd Najwyższy wskazał, iż jego zdaniem umowy kredytowe cechują się wzajemnością, lecz wciąż niewyjaśniona pozostaje kwestia możliwości zastosowania przez banki prawa zatrzymania. Zdaniem Sądu Najwyższego istnieją argumenty zarówno za, jak i przeciw stosowaniu tej instytucji.

Należy krytycznie odnieść się do twierdzenia SN, jakoby umowa kredytu była umową o charakterze wzajemnym, a z tego wynika konsekwencja, iż do umowy tej nie można zastosować prawa zatrzymania w razie jej unieważnienia. Skierowanie przez Sąd Najwyższy do TSUE pytanie powoduje, że na odpowiedź przyjdzie jeszcze poczekać, co nie może jednak prowadzić do wstrzymywania toczących się już, licznych postępowań w tym przedmiocie.

Problem ten ma istotny wymiar praktyczny dla frankowiczów, gdyż jeżeli sąd uwzględni żądanie banku i uzna zarzut zatrzymania za zasadny, wówczas wypłata zasądzonej od banku na rzecz frankowicza kwoty zostaje wstrzymana do czasu rozliczenia się przez frankowicza z otrzymanego kapitału kredytu. To z kolei powoduje, iż kredytobiorca nie jest w stanie szybko odzyskać należnych mu środków.