Mandaty w czasach epidemii – jak się odwołać?
W czasach pandemii koronawirusa i wiążących się z nią obostrzeń oraz zakazów epidemicznych, w tym dotyczących nieuzasadnionego przemieszczania się, wielu z nas obawia się lub już miało do czynienia z policyjną kontrolą. Zewsząd dobiegają też informacje o kolejnych przypadkach naruszeń przepisów zakazujących nieuzasadnione przemieszczanie się, które skutkowały nałożeniem przez policję mandatu np. za wyjście z domu bez istotnej potrzeby. Z uwagi na fakt, że przepisy w tej mierze pozostają nieprecyzyjne, to kontrolujący funkcjonariusz - adekwatnie do zastanej sytuacji - indywidualnie interpretuje i ocenia, czy wyjście z domu było w danym przypadku uzasadnione i potrzebne, czy też nie. Jak zatem zachować się w sytuacji policyjnej kontroli, jakie środki prawne nam przysługują, czy można odmówić przyjęcia mandatu, jakie konsekwencje się z tym wiążą, co w przypadku, gdy już przyjęliśmy mandat, czy da się od niego odwołać? Na te pytania postaramy się odpowiedzieć w niniejszym wpisie.
Otóż w sytuacji, gdy zatrzyma nas funkcjonariusz policji czy straży miejskiej w celu przeprowadzenia kontroli, pierwszą (i chyba najważniejszą) zasadą zachowania się jest opanowanie i rzeczowa rozmowa z funkcjonariuszem. Zdając sobie sprawę z tego, że tego rodzaju kontrola może wzbudzać u osób kontrolowanych emocje i oburzenie, warto jednak postawić w tej sytuacji na spokojną i merytoryczną rozmowę, w czasie której krótko i konkretnie odpowiemy na zadawane nam np. o cel podróży pytania i wszelkie uwagi (pouczenia) po prostu ze spokojem przyjmiemy do wiadomości. Wówczas istnieje duża szansa, że sprawa skończy się na pouczeniu. Wdawanie się natomiast w dyskusje na temat kwestii zgodności z prawem, podstaw prawnych, źródeł prawa, okazywanie lekceważenia czy gniewu może tylko doprowadzić do irytacji, pogorszenia naszej sytuacji i w efekcie do zakończenia sprawy mandatem karnym w kwocie do 500,00 zł. Pamiętajmy, że wszelkie wyjścia związane z aktywnością zawodową, wykonywaniem obowiązków zawodowych, koniecznością zrobienia zakupów, czy wykupienia leków z apteki, wyprowadzeniem psa, opieką nad bliskimi (gdy nie jesteśmy w trakcie kwarantanny) są w pełni dozwolone. Gdy jednak funkcjonariusz zdecyduje się nałożyć mandat karny, a my mamy wątpliwości co do zasadności takiego mandatu i po prostu się z nim nie zgadzamy, wówczas nie musimy przyjmować mandatu - mamy bowiem prawo do odmowy przyjęcia mandatu. Jakie będą tego konsekwencje? Sprawa trafi wówczas do sądu, gdyż organ wystąpi do sądu z wnioskiem o ukaranie. Wtedy o tym, czy popełniliśmy wykroczenie i czy powinniśmy za to zostać ukarani, zadecyduje sąd, który od początku przeanalizuje sprawę i na nowo ją oceni, nie będąc związany opinią funkcjonariusza. Jeśli więc np. przedstawimy argumentację, iż nasze wyjście rzeczywiście było niezbędne, istnieje duża szansa na uzyskanie korzystnego wyroku. Takich postępowań będzie z pewnością sporo. Dodatkowo funkcjonariusz może jednocześnie skierować wniosek o ukaranie do Sanepidu, który może nałożyć na nas karę administracyjną (w wysokości od 5 do 30 tysięcy zł), której to przysługuje rygor natychmiastowej wykonalności. Oczywiście wówczas możemy w terminie 14 dni odwołać się od decyzji Powiatowego Inspektora Sanitarnego do Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego, z kolei w przypadku podtrzymania decyzji o nałożeniu administracyjnej kary pieniężnej przysługuje nam skarga do sądu administracyjnego, a kolejno do Naczelnego Sądu Administracyjnego.
Wracając jednak do zainicjowanej wnioskiem o ukaranie sprawy sądowej (w sytuacji odmowy przyjęcia mandatu), to sąd może:
wydać wyrok w postępowaniu nakazowym (o ile zdaniem sądu okoliczności sprawy i wina nie budzą wątpliwości) i wtedy – jeśli nie zgadzamy się z wyrokiem – możemy w ciągu 7 dni od doręczenia nam wyroku wnieść od niego sprzeciw. Wówczas wyrok nakazowy utraci moc, a sąd będzie już rozpoznawał sprawę na zasadach ogólnych, nie będąc też związany treścią wyroku nakazowego;
wydać wyrok po przeprowadzeniu rozprawy i wówczas przysługuje nam prawo wniesienia apelacji w terminie 7 dni od daty otrzymania wyroku wraz z uzasadnieniem.
Co jednak zrobić w sytuacji, gdy już przyjęliśmy mandat? Czy istnieje jeszcze możliwość odwołania się od niego? W przypadku, gdy przyjmiemy mandat, podpisując go, niestety oznacza to, że zaakceptowaliśmy decyzję mundurowych co do winy i kary. Generalnie skutkuje to zakończeniem sprawy, jednakże i w tym przypadku istnieje możliwość złożenia do właściwego sądu rejonowego w terminie 7 dni od uprawomocnienia się mandatu wniosku o uchylenie mandatu. W tym jednak wypadku szansa na efektywne zakwestionowanie przyznanego mandatu, skutkujące jego uchyleniem jest niewielka. Sąd bowiem niezwłocznie uchyli przyznany mandat tylko w ściśle określonych ustawą przypadkach, tj. wówczas, gdy: grzywnę nałożono za czyn niebędący czynem zabronionym jako wykroczenie albo na osobę, która popełniła czyn zabroniony przed ukończeniem 17 lat albo gdy ustawa stanowi, że sprawca nie popełnia wykroczenia z uwagi na działanie w obronie koniecznej, stanie wyższej konieczności lub niepoczytalności.
Warto więc znać swoje prawa i wiedzieć, że tak naprawdę każdorazowo przysługują nam środki prawne, chociażby w postaci odmowy przyjęcia mandatu, odwołania się i zaskarżania zapadłych orzeczeń, co daje możliwość przeanalizowania i rozpoznania naszej sprawy przez kilku różnych decydentów, a nie tylko i wyłącznie przez funkcjonariusza - tym bardziej, że przepisy w aktualnym brzmieniu są wysoce uznaniowe, pozostawiając dużo miejsca na interpretację, co więcej to sądy będą brać pod uwagę i oceniać, czy zakazy miały podstawy prawne.
Pozostałe artykuły tego autora
![Bankowe pozwy o wynagrodzenie za korzystanie z kapitału](https://www.kancelaria-gatner.pl/!data/newsy/news_49.jpg?1644396256)
![Czy warto zawrzeć ugodę z bankiem w sprawie frankowej?](https://www.kancelaria-gatner.pl/!data/newsy/news_47.jpg?1634203846)
![Polski Ład – czy warto rozważyć zmianę formy prowadzenia działalności gospodarczej na spółkę z o.o.?](https://www.kancelaria-gatner.pl/!data/newsy/news_46.jpg?1630050141)
![Wyznaczono nowy termin posiedzenia pełnego składu Izby Cywilnej Sądu Najwyższego w sprawie kredytów](https://www.kancelaria-gatner.pl/!data/newsy/news_45.jpg?1627642629)
![Karnoprawna odpowiedzialność członków zarządu – część III](https://www.kancelaria-gatner.pl/!data/newsy/news_44.jpg?1622033629)
![Karnoprawna odpowiedzialność członków zarządu – część II](https://www.kancelaria-gatner.pl/!data/newsy/news_43.jpg?1613122060)
![Karnoprawna odpowiedzialność członków zarządu – część I](https://www.kancelaria-gatner.pl/!data/newsy/news_40.jpg?1602572584)
![Mandaty w czasach epidemii – jak się odwołać?](https://www.kancelaria-gatner.pl/!data/newsy/news_38.jpg?1587111610)
![Areszt tymczasowy – ile może trwać i kiedy się go stosuje?](https://www.kancelaria-gatner.pl/!data/newsy/news_32.jpg?1566105576)
![Kiedy rozwód nie jest dopuszczalny? (cz.3)](https://www.kancelaria-gatner.pl/!data/newsy/news_31.jpg?1563779728)
![Rozwodzimy się! Ale co z dziećmi?](https://www.kancelaria-gatner.pl/!data/newsy/news_29.jpg?1561217514)
![Kiedy rozwód nie jest dopuszczalny? (cz.2)](https://www.kancelaria-gatner.pl/!data/newsy/news_28.jpg?1560258200)
![Kiedy cudzoziemiec musi opuścić kraj?](https://www.kancelaria-gatner.pl/!data/newsy/news_27.jpg?1559706922)
![Kiedy rozwód nie jest dopuszczalny? (cz. I)](https://www.kancelaria-gatner.pl/!data/newsy/news_26.jpg?1559204090)
![Obawa matactwa a stosowanie aresztu tymczasowego](https://www.kancelaria-gatner.pl/!data/newsy/news_25.jpg?1558010370)
![Co powinieneś wiedzieć o ustawowej wspólności majątkowej małżeńskiej](https://www.kancelaria-gatner.pl/!data/newsy/news_23.jpg?1554994198)
![Kiedy przysługuje mi obrońca z urzędu?](https://www.kancelaria-gatner.pl/!data/newsy/news_22.jpg?1554374070)
![Kiedy ustaje wspólność majątkowa małżeńska i jak podzielić majątek wspólny?](https://www.kancelaria-gatner.pl/!data/newsy/news_21.jpg?1553529526)
![SDE - System Dozoru Elektronicznego](https://www.kancelaria-gatner.pl/!data/newsy/news_20.jpg?1552034750)
![Areszt wydobywczy – niewydolność wymiaru sprawiedliwości czy przykra konieczność?](https://www.kancelaria-gatner.pl/!data/newsy/news_17.jpg?1547791420)
![Rozwód, a może separacja? - najważniejsze różnice](https://www.kancelaria-gatner.pl/!data/newsy/news_15.jpg?1546419648)
![Wiedza adwokatów z zakresu kryminalistyki](https://www.kancelaria-gatner.pl/!data/newsy/news_12.jpg?1540548788)